W ARTYKULE ZNAJDZIESZ:

PSZCZYNA W JEDEN DZIEŃ

PAŁAC W PSZCZYNIE

Zacznijmy od najpopularniejszej atrakcji, którą koniecznie trzeba zobaczyć, będąc w Pszczynie jeden dzień, czyli od pałacu zamkowego! Murowany obiekt powstał tu w prawdopodobnie w XV w., w miejscu istniejącej od XI w. strażnicy. Przez setki lat władali nim Piastowie, jednak w 1517 r. ziemię pszczyńską sprzedano węgierskiemu władcy, co zakończyło ich okres panowania. Mijały kolejne lata, a zamek przeszedł pod panowanie Promnitzów, którzy zmienili gotycki zamek w renesansową rezydencję. W XVIII w. ponownie przebudowano pałac, ale tym razem w stylu barokowym. W następnych latach pałacem władali książęta Anhalt-Köthen-Pless, a później Hochbergowie z Książa. Ci pierwsi przekształcili otaczający teren w piękny park, a drudzy go rozbudowali.

Obecny wygląd pałacu w Pszczynie możemy podziwiać dzięki francuskiemu architektowi Aleksandrowi Hipolitowi Destailleur, który w 1876 r. nadał mu nowe neobarokowe oblicze, przekształcając jednocześnie w iście światową rezydencję.

Muzeum Zamkowe w Pszczynie rozpoczęło tu swoją działalność w 1946 r. Na skalę europejską zachwycają zachowane w zdecydowanej większości oryginalne XIX i XX-wieczne wnętrza. Dodatkowe prace konserwatorskie pozwoliły na niemal identyczne odwzorowanie słynnej rezydencji, którą przecież odwiedzali najwięksi władcy z całej Europy. Starania te doceniła także znana organizacja Europa Nostra, która uhonorowała muzeum specjalną nagrodą.

Na terenie muzeum oprócz zabytkowych wnętrz możesz zobaczyć również kilka wystaw stałych oraz czasowych. Są to m.in. znajdująca się w piwnicach pałacu Zbrojownia i Galeria Portretów.

Godziny otwarcia:
– wtorek – piątek: 10:00 – 16:00 (ostatnie wejście o 15:00),
– sobota – niedziela: 10:00 – 17:00 (ostatnie wejście o 16:00),

Cennik biletów dla dorosłych:
– wnętrza z XIX i XX w. – 20 zł,
– Zbrojownia – 6 zł.

Aktualne informacje znajdziesz na oficjalnej stronie muzeum.

PARK PSZCZYŃSKI

Budynek Muzeum Zamkowego jest jedną z części zespołu pałacowo-parkowego w Pszczynie. Obok niego ważną rolę odgrywa tu zabytkowy Park Pszczyński, który w sumie ma prawie 160 ha! Śmiem twierdzić, że i w jeden dzień w Pszczynie, większość z nas nie będzie w stanie przemierzyć go wzdłuż i wszerz. Jest po prostu ogromny! Dla uproszczenia podzielono go na trzy odrębne części: Park Zamkowy, Park Dworcowy w okolicy skansenu oraz Park Zwierzyniec za Zagrodą Żubrów.

Park Pszczyński powstał na skutek przekształcenia istniejącego tu niegdyś zamku obronnego w książęcą rezydencję. Z początku na terenach przyległych do pałacu utworzono jedynie niewielki zwierzyniec i ogródek warzywny, jednak w kolejnych latach wiele się tutaj zmieniło. W XVIII w. powstały szerokie alejki rozchodzące się od głównej elewacji pałacu, promenada spacerowa, rodowy cmentarz i amfiteatr. Natomiast w kolejnym wieku rozpoczął się już proces przekształcania rozległych terenów w piękny park krajobrazowy, czyli ogród angielski. Koncepcja opierała się na rozległych polanach, wykorzystaniu piękna malowniczych jeziorek i posadzeniu wielu gatunków drzew zarówno w skupiskach, jak i pozostawionych samotnie.

BRAMA WYBRAŃCÓW

By dostać się z pszczyńskiego rynku do Muzeum Zamkowego, należy przejść przez pochodzącą z 1687 r. oryginalną bramę prowadzącą prosto do pałacu. Z całego kompleksu zamkowego jest ona najstarszym elementem tej układanki! Brama ta jest całkiem sporych rozmiarów, ponieważ oprócz funkcji głównego wejścia, stanowiła także do 1875 r. siedzibę straży zamkowej. Do straży wybierani byli chłopi z przyległych terenów, których nazywano wybrańcami. Nic więc dziwnego, że brama również przybrała nazwę Bramy Wybrańców.

STAJNIE KSIĄŻĘCE

Posiadłość w Pszczynie w latach swojej świetności obejmowała dużo więcej niż tylko piękny pałac. Funkcjonowały tu także browar, piekarnia, pralnia, kuchnia dworska, ogródek warzywny oraz stajnie dla koni. Niestety wszystkie te budynki nie przetrwały przebudowy pałacu w XIX w., a obecne stajnie książęce powstały na nowo właśnie w tym okresie. Konie wykorzystywano do przemieszczania się w czasie dalekich podróży lub do polowań.

Stajnie Książęce udostępnione są do zwiedzania turystom w ramach Muzeum Zamkowego. Zobaczyć można m.in. wnętrze stajni, zabytkowe pojazdy konne oraz wystawę związaną z tutejszymi polowaniami. Choć wiem, że podczas jednego dnia w Pszczynie nie starczy na wszystko czasu, to polecam Ci zobaczyć te stajnie, chociaż z zewnątrz.

Godziny otwarcia:
– sobota – niedziela: 10:00 – 17:00 (ostatnie wejście o 16:00).

Cennik biletów dla dorosłych:
– wnętrza z XIX i XX w. – 20 zł,
– Zbrojownia – 6 zł,
– Stajnie Książęce – 7 zł.

Bieżące informacje dotyczące zwiedzania znajdziesz na zaznaczonej tu stronie.

KOLOROWE PARASOLKI W PSZCZYNIE

Absolutnym hitem 2021 jest najnowsza letnia atrakcja Pszczyny! Są nią kolorowe parasolki zawieszone nad ul. Bankową. Ulica ta znajduje się tuż przy rynku i już wcześniej była znana z wyszukanych restauracji i ogródków zewnętrznych tworzących cały klimat miasta. W czerwcu 2021 r. by dodatkowo ją uatrakcyjnić, miasto zawiesiło nad głowami przechodniów ok. 300 kolorowych parasolek! Niestety jesienią zniknęły one ze starówki. Jednak nie martwcie się! Kolorowe parasolki w Pszczynie powrócą już wiosną!

RYNEK W PSZCZYNIE

Zdecydowanie jednym z najpiękniejszych miejsc w całej Pszczynie jest rynek, gdzie od początków średniowiecza funkcjonował duży plac targowy. Niestety nie miałam okazji podziwiać go w swojej pełnej krasie, ponieważ w dniu moich odwiedzin odbywał się tam festiwal. Na środku postawiono scenę, parasole i ławki, a dookoła sprzedawano różne przekąski i napoje. Z racji tego, że był to weekend w środku lata, to rynek był po prostu przepełniony atrakcjami i ludźmi! Stanowczo odradzam Ci zwiedzanie Pszczyny w jeden dzień w letnią sobotę lub niedzielę. Na szczęście to, co wyżej mogłam już swobodnie pooglądać. Mowa oczywiście o przepięknych zabytkowych kamienicach pochodzących w większości z XVIII w. Mnie najbardziej spodobał się północno-wschodni róg rynku pszczyńskiego z dwoma charakterystycznymi wieżami.

KOŚCIÓŁ EWANGELICKO-AUGSBURSKI W PSZCZYNIE

Na rynku w Pszczynie Twoją uwagę zwróci z pewnością pewien ewangelicki kościół. Jego historia jest dość ciekawa i postaram Ci się ją krótko przekazać. W wyniku reformacji zapoczątkowanej przez Marcina Lutra, władze pszczyńskie w 1568 r. oficjalnie wprowadziły na swoich ziemiach luteranizm. Nabożeństwa odprawiane były w sąsiednim kościele Wszystkich Świętych. Jednak już kilkanaście lat później rozpoczęła się kontrreformacja, podczas której zmuszono ewangelickich duchownych do opuszczenia terenów pszczyńskich. Dynastia Habsburgów mocno wspierała i wpierała ludziom katolicyzm. W 1707 r. sytuacja uległa całkowitej zmianie. Podpisano wtedy ugodę według której, ewangelikom miało zostać oddane to, co im odebrano. Zbudowano wtedy sześć ewangelickich kościołów, a mieszkańcy Pszczyny uczęszczali na nabożeństwa do świątyni oddalonej aż o 50 km. Praktycznie od razu podjęto starania o zgodę na zbudowanie kościoła ewangelickiego w Pszczynie. Uzyskano ją dopiero w 1742 r., a zaledwie cztery lata później, bo w 1746 r. konsekrowano już kościół Ewangelicko-Augsburski w Pszczynie.

Na początku XX w. świątynia została zniszczona w wyniku pożaru. Jej obecny neobarokowy wygląd zawdzięczamy temu samemu architektowi, który przebudował słynny zamek Książ.

RATUSZ W PSZCZYNIE

Podziwiając ewangelicki kościół na pszczyńskim rynku, zwróć uwagę na sąsiadujący z nim od prawej strony budynek ratusza. Prawdopodobnie powstał tu w 1658 r., czyli prawie sto lat przed kościołem. Jego neorenesansowy kształt jest wynikiem gruntownego przebudowania w okresie międzywojennym.

KAMIENICA FRYKÓWKA

Tak jak wspomniałam, na rynku w Pszczynie jest wiele zabytkowych kamienic. Tą najbardziej charakterystyczną jest Frykówka, w której niegdyś mieściła się winiarnia. Znajduje się ona na prawo od budynku ratusza. Barokową XVIII-wieczną kamienicę wyróżnia widoczna mansarda na przedniej elewacji. Aktualnie znajduje się tu restauracja oraz sklep. Na zdjęciu jest to czwarta kamienica, licząc od prawej strony.

RELIEF ULICA STRAŻACKA

Oprócz słynnej od niedawna ulicy w Pszczynie z kolorowymi parasolkami warto zapamiętać także nazwy paru innych dróg. Jedną z nich jest ul. Strażacka. Zaraz na jej początku po prawej stronie znajduje się płaskorzeźba oznaczona w mapie Google jako Relief Ulica Strażacka. Chciałam znaleźć na jej temat więcej informacji, jednak o dziwo internet milczy.

MURAL ULICA GARNCARSKA

Zwiedzając Pszczynę w jeden dzień, warto jeszcze zaglądnąć na początek ul. Garncarskiej od strony rynku. Znajdziesz tam kolejne dzieło zdobiące elewację jednej z kamienic.

ŁAWECZKA KSIĘŻNEJ DAISY

Źródło: www.wikipedia.pl

Pomnikowe ławki przedstawiające postać związaną z konkretnym miejscem znane są w wielu polskich miastach. Jedną z nich zobaczyć można również w Pszczynie. Kobietą, która siedzi na ławeczce jest znana tu pszczyńska księżniczka Daisy, czyli Maria Teresa Cornwallis-West. Usytuowano ją w zachodniej części rynku, w pobliżu Bramy Wybrańców. 

Księżniczka Daisy żyła w latach 1873 – 1943, a z pochodzenia była Angielką. Jej związanie z terenami Śląska rozpoczęło się w momencie poślubienia pszczyńskiego księcia i zarazem dziedzica wielkich majątków Jana Henryka XV Hochberga von Pless. Fortuna w postaci m.in. zamków w Pszczynie i w Książu, kopalni węgla kamiennego, wielu zakładów przemysłowych i uzdrowisk pozwoliła im na prowadzenie wystawnego życia. Daisy znana była przede wszystkim z przepięknej urody, działalności dobroczynnej oraz z bycia pacyfistką. Pamięć o niej wróciła stosunkowo niedawno, a wynikiem tego było postawienie w 2009 r. ławeczki z księżną na rynku w Pszczynie.

BRAMA TRIUMFALNA

W okolicy ławeczki księżnej oraz Muzeum Zamkowego stoi potężna brama z napisem: “nie rzucim ziemi skąd nasz ród”. Nazywana jest ona Bramą Triumfalną. Jest ona upamiętnieniem ważnego dla lokalnych mieszkańców wydarzenia z 1922 r., podczas którego Wojska Polskie wkraczały do Pszczyny. Stąd też wzięła się nazwa ulicy, która rozpoczyna się dokładnie w tym miejscu. W tamtym okresie powstało w okolicy łącznie 50 bram, z których jedna stała dokładnie w tym samym miejscu, w którym postawiono Bramę Triumfalną.

KOŚCIÓŁ WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH

Położony pomiędzy pałacem w Pszczynie i Stajniami Książęcymi kościół Wszystkich Świętych może pochwalić się długą historią. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z początku XIV w., jednak budynek, jaki widzimy obecnie, nie pochodzi z tego okresu. Kościół wielokrotnie był ofiarą pożarów, a w XVIII w. spłonął niemal całkowicie. Ciekawostką jest fakt, że do XVI w. kościół Wszystkich Świętych przeznaczony był jedynie dla mieszczan. Pozostali mieszkańcy okolicznych wsi korzystali z kościoła św. Jadwigi przy rzece Pszczynce, który spłonął początkiem II WŚ. W środku kościoła znajduje się krypta z trumnami, w których pochowani są członkowie rodziny książąt pszczyńskich.

ZAGRODA WSI PSZCZYŃSKIEJ

Zagroda Wsi Pszczyńskiej to nic innego jak zabytkowy skansen, który położony jest na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Na jego powierzchni bliskiej 2 ha umieszczono kilkanaście drewnianych budynków z XVIII i XIX w. Aż sześć z nich wpisano do rejestru zabytków śląska. Są nimi stodoła z Kryr, masztalnia z Wisły Wielkiej, chałupa mieszkalna z Grzawy, wiata z Golasowic, kuźnia z Goczałkowic oraz spichlerz z Rudołtowic-Dębiny. Nie wyobrażam sobie tutaj nie zaglądnąć podczas odkrywania Pszczyny w jeden dzień! Więcej na temat tej zagrody poczytasz w moim poprzednim artykule o zabytkach w pszczyńskim skansenie.

Godziny otwarcia:
– listopad – styczeń: 09:00 – 16:00,
– luty, październik: 09:00 – 17:00,
– marzec, wrzesień: 09:00 – 17:00 (w weekendy 10:00 – 18:00),
– kwiecień – sierpień: 09:00 – 19:00,

Cennik biletów:
– normalny – 18 zł,
– ulgowy – 15 zł,
– dzieci do lat 4 bezpłatnie.

Informacje o aktualnych warunkach zwiedzania znajdziesz tutaj.

POKAZOWA ZAGRODA ŻUBRÓW

Na koniec prawdziwa wisienka na torcie, czyli Pokazowa Zagroda Żubrów, o której powstał już osobny wpis na moim blogu. W miejscu tym będziesz miało okazję zobaczyć obecnie największego ssaka lądowego w całej Europie! Te zwierzęta potrafią ważyć nawet 900 kg! Warto wiedzieć, że to właśnie pszczyńskie żubry przyczyniły się w dużej mierze do ocalenia tego gatunku przed wymarciem! Ta historia jest niesamowita! Więcej na ten temat przeczytasz we wpisie o Pokazowej Zagrodzie Żubrów.

Godziny otwarcia:
– listopad – styczeń: 09:00 – 16:00,
– luty, październik: 09:00 – 17:00,
– marzec, wrzesień: 09:00 – 18:00,
– kwiecień – sierpień: 09:00 – 16:00.

Godziny karmienia:
– listopad-marzec: 09:00, 11:00, 13:00, 15:00,
– kwiecień – październik: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00.

Cennik biletów:
– normalny – 24 zł,
– ulgowy – 19 zł,
– rodzinny – 68 zł,
– dzieci do 4 lat – gratis.

Aktualne informacje odnośnie zagrody znajdziesz tutaj.

TIP: BILET ŁĄCZONY
Jeżeli chcesz trochę zaoszczędzić, to pamiętaj, że odwiedzając zarówno skansen Zagroda Wsi Pszczyńskiej, jak i Pokazową Zagrodę Żubrów możesz zakupić bilet łączony. Koszt takiego biletu dla osoby dorosłej to 32 zł, a dla dziecka 26 zł.

Zwiedzanie Pszczyny w jeden dzień jest jak najbardziej możliwe i niezwykle przyjemne. Miasto oferuje różnorodne atrakcje, więc każdy znajdzie coś dla siebie. Muzea, skansen, zagrody ze zwierzętami, jeziora, czy piękny park. Jest z czego wybierać! Nie zapomnijmy oczywiście o najnowszej atrakcji, jaką są kolorowe parasolki w Pszczynie na ul. Bankowej. Pamiętaj tylko, że znajdziesz je tam tylko w sezonie!

Jeżeli ten artykuł był dla Ciebie pomocny będę wdzięczna jeżeli postawisz mi wirtualną kawkę :)
Każde wsparcie to dla mnie motywacja do dalszego działania.